Ιστορία-Αρχαιολογία Ναυπακτίας

  Το 2007, κατά την κατασκευή αιολικού πάρκου στον λόφο Αρβάλα, ήρθαν στο φως υπολείμματα οχυρωματικού περιβόλου της κλασσικής περιόδου (5 ος  αι. π.Χ.). Ο λόφος βρίσκεται αμέσως βόρεια του Κάστρου της Ναυπάκτου και σε απόσταση περίπου 250 μ., ενώ έχει υψόμετρο 256 μέτρα. Νοτιοανατολικά περιβάλλεται από κάθετους ασβεστολιθικούς βράχους, οι οποίοι καθιστούν την πρόσβαση εξαιρετικά δύσκολη. Η αρχαιολογική έρευνα που ακολούθησε αποκάλυψε έναν τρίπλευρο περίβολο συνολικού μήκους 300 μ. περίπου, με την τέταρτη πλευρά να είναι προσαρμοσμένη στα απότομα βράχια που προαναφέραμε. Είναι κατασκευασμένος από ντόπιο φαιόχρωμο ασβεστόλιθο κατά το τραπεζιόσχημο ανισόδομο σύστημα.  Η πρόσβαση γινόταν από το βορειοδυτικό σκέλος της οχύρωσης μέσω δύο πυλών, (Α και Β στο σχεδιάγραμμα της κάτοψης), στο ανατολικό άκρο του οποίου υπήρχε τετράγωνος πύργος, ο οποίος προστάτευε την είσοδο Α και επόπτευε την γύρω περιοχή. Η πύλη Β, με πλάτος 2,60 μ., πιθανώς ήταν η κύρια πύλη εισόδου. Το τείχο...

  3 ο Διάζωμα: Ουραμάσιον Το διάζωμα αυτό, μαζί με τα δύο υψηλότερα, αποτελούσαν την βυζαντινή τειχισμένη πόλη. Διαθέτει μία δυτική πύλη για την επικοινωνία με τον έξω κόσμο καθώς και μια πύλη στα νότια για επικοινωνία με το 4 ο διάζωμα. Η ισχυρή οχύρωση, όπως θα δούμε, των δύο αυτών πυλών δείχνει την σημασία που έδιναν οι υπερασπιστές του κάστρου στην προστασία των τριών υψηλότερων διαζωμάτων, όπου προφανώς θα βρισκόταν και το διοικητικό κέντρο της πόλης.   3.1   Δυτική πύλη 3 ου διαζώματος Αποτελεί την μοναδική εξωτερική είσοδο του διαζώματος και βρίσκεται στην δυτική πλευρά αυτού ( εικ. 1,5 ). Είναι κτισμένη στην βάση ενός επιβλητικού οθωμανικού πύργου, ο οποίος κατασκευάστηκε πάνω στα θεμέλια παλαιότερου ενετικού ( εικ. 2,3 ). Η είσοδος στο σημείο γινόταν από τρεις διαδοχικές τοξωτές πύλες, τοποθετημένες ημικυκλικά γύρω από την νοτιοανατολική πλευρά του πύργου. Έτσι, οι επιτιθέμενοι, ενώ παραβίαζαν μία-μία τις 3 πύλες, θα βάλλονταν συνεχώς από τον πύργο. ...

  4 ο Διάζωμα: Άνω πόλη ή Νεόκαστρον ή Βεζύρ Τζαμί Το διάζωμα αυτό εκτείνεται πάνω από την συνοικία του λιμανιού. Η βενετσιάνικη ονομασία του Νεόκαστρον δείχνει ότι οι οχυρώσεις του έγιναν από τους Βενετούς και είναι νεώτερες των τριών υψηλοτέρων διαζωμάτων,   που υπήρχαν ήδη κατά την βυζαντινή εποχή. Επί Οθωμανικής κυριαρχίας ήταν γνωστό και ως Βεζύρ Τζαμί, από το ομώνυμο ισλαμικό τέμενος που βρισκόταν στην περιοχή. Το 4 ο διάζωμα επικοινωνεί με το 5 ο μέσω της λεγόμενης Σιδερόπορτας ενώ βορειοανατολικά υπάρχει έτερη πύλη, η λεγόμενη Φαλτσόπορτα, με την οποία επικοινωνεί με τον έξω κόσμο. 4.1 Σιδερόπορτα Σ τρατηγικής σημασίας πύλη που ενώνει το πέμπτο με το τέταρτο διάζωμα του κάστρου. Δεν είναι ορατή από την θάλασσα καθώς κρύβεται πίσω από έναν τριγωνικό πύργο, στον οποίο διασώζεται θυρίδα για τοποθέτηση ελαφρού πυροβόλου ( εικ. 1 ). Διασώζεται, επίσης, το ένα φύλλο της ξύλινης πόρτας, η οποία ενισχύεται με μεταλλικά ελάσματα, καρφωμένα με πλατυκέφαλα καρφιά (εικ. 2...

                Η Ναύπακτος διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα και πιο καλά διατηρημένα κάστρα της Ελλάδας. Παρότι ισχυρά οχυρωμένη ήδη από τους κλασσικούς χρόνους, η μορφή του σημερινού κάστρου είναι κατά βάση ενετική, αν και σε πολλά σημεία του τείχους μπορούμε να διακρίνουμε τμήματα οχυρώσεων από την αρχαία και βυζαντινή εποχή, καθώς τα ήδη υπάρχοντα τείχη επισκευάζονταν ξανά και ξανά από τους κατά καιρούς επικυριάρχους της περιοχής.   Όπως φαίνεται στον χάρτη ( εικ. 1) , το πρώτο, δεύτερο και τρίτο διάζωμα αποτελούν την βυζαντινή οχυρωμένη πόλη (Κάστρον). Με την κατάληψη της πόλης από τους Ενετούς, οι κατακτητές αποφάσισαν να επεκτείνουν τα τείχη της πόλης μέχρι την θάλασσα, προσθέτοντας το τέταρτο και πέμπτο διάζωμα. Από τα αρχεία της Γαληνοτάτης πληροφορούμαστε ότι δαπανήθηκαν τεράστια ποσά από τα κρατικά ταμεία για την κατασκευή και συντήρηση των τειχών, γεγονός που δείχνει την σημασία που έδιναν οι Ενετοί στην στρατηγική θέση της π...