Ιστορία-Αρχαιολογία Ναυπακτίας

  εικόνα 1 : Η ακρόπολη του κάστρου Όπως όλα τα κάστρα της Ελλάδος, έτσι και αυτό της Ναυπάκτου περιεβλήθη από παλιά με θρύλους και δοξασίες. Σε εμάς έχουν σωθεί δύο από αυτές. Ο πρώτος θρύλος , ο οποίος, μάλιστα, είναι γνωστός ακόμα και στις μέρες μας, είναι η υποτιθέμενη υπόγεια σύνδεση του κάστρου της Ναυπάκτου με αυτό του Αντιρρίου. Τον θρύλο αυτό τον είχε ακούσει και ο λογοτέχνης Ανδρέας Καρκαβίτσας , όταν είχε επισκεφθεί την Ναύπακτο γύρω στο 1890. Σύμφωνα με τον Καρκαβίτσα, οι Ναυπάκτιοι της εποχής θεωρούσαν ότι από το κάστρο ξεκινούσε μια χαώδη οπή, μέσω της οποίας η «Κυρά του Κάστρου» συναντούσε αθέατη το αγαπημένο της «εύμορφο βασιλόπουλο του Αντιρρίου».  Ο περιηγητής μάλιστα Ludwig Salvator, που επισκέφτηκε την Ναύπακτο το 1874, αναφέρει ότι η υπόγεια αυτή διάβαση άρχιζε από την αίθουσα της ακρόπολης του κάστρου, και συγκεκριμένα την τελευταία στα δυτικά ( εικόνα 1 ). Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πληροφορία του, ότι, την εποχή εκείνη, μεγάλο μέρος της διάβασης ήταν βατή. Στις

Το Φαλτσοπόρτι, από όπου ξεκινούσε ο βόρειος οδικός άξονας Η ύπαρξη μεγάλων ορεινών όγκων στα βόρεια της περιοχής της Ναυπάκτου υπήρξε βασικός ανασταλτικός παράγοντας ανάπτυξης μεγάλων χερσαίων εμπορικών και οδικών δικτύων. Σε κάθε περίπτωση, είναι βέβαιο ότι θα υπήρχαν μικρότεροι δρόμοι και μονοπάτια που θα συνέδεαν, από την αρχαιότητα ακόμα, την Ναύπακτο με την υπόλοιπη Ελλάδα.   Τμήματα δρόμου που θα συνέδεε την Ναύπακτο με το Θέρμο και την υπόλοιπη Αιτωλία εντοπίστηκαν σε γενόμενες ανασκαφές στα δυτικά της πόλης. Ο δρόμος αυτός διερχόταν από τα νοτιοδυτικά πρανή του λόφου του κάστρου και, με κατεύθυνση προς δυτικά, ακολουθούσε ίσως την πορεία της σύγχρονης οδού Θέρμου. Εν συνεχεία, ακολουθούσε κατά ένα μεγάλο μέρος την κοιλάδα του χειμάρρου της Βαρειάς και από εκεί κατέληγε στον ποταμό Εύηνο, όπου διασταυρωνόταν με άλλον δρόμο. Από τις ανασκαφές προκύπτει ότι επρόκειτο για έναν απλό δρόμο, επικαλυμμένο με χαλίκια. Το πλάτος του έφτανε τουλάχιστον τα 6,80 μέτρα.       Άλλος δρόμ